Pytania i odpowiedzi

W naszej ocenie, starania adopcyjne należy zacząć od nawiązania kontaktu z ośrodkiem adopcyjnym znajdującym się najbliżej Państwa miejsca zamieszkania. Z uwagi na okres pandemii, na spotkanie najlepiej umówić się telefoniczne na konkretny dzień i godzinę. Specjaliści zaproponują Państwu konkretny termin, który pozwoli stworzyć odpowiednią przestrzeń do spokojnej rozmowy. Pierwsze spotkania z kandydatami obecnie odbywają się w trybie on- line. W przypadku trudności połączenia się zdalnie, istnieje możliwość umówienia się na bezpośrednią rozmowę, z zachowaniem środków bezpieczeństwa i ostrożności dla obu stron.

Pracownicy ośrodka adopcyjnego przygotowują kandydatów zgłaszających gotowość przysposobienia dziecka do roli rodzica adopcyjnego. Od momentu przeprowadzenia pierwszej rozmowy, pracownik ośrodka udziela poradnictwa w zakresie adopcji. W toku procesu diagnostyczno – szkoleniowego weryfikacji podlega motywacja kandydatów do przysposobienia oraz ich rzeczywista gotowość na przyjęcie dziecka do rodziny. Pozyskanie powyższej wiedzy, jest znaczącym elementem procedury adopcyjnej do określenia powodzenia adopcji. Podczas procesu otrzymujecie Państwo informacje nt. potrzeb dzieci zgłaszanych do adopcji. Jako przyszli rodzice/ przyszły rodzic zyskujecie jeszcze większą świadomość w obszarze własnych kompetencji rodzicielskich, predyspozycji, a także ewentualnych trudności, mogących stanowić przeszkodę do osiągnięcia powodzenia adopcji. Pracownik ośrodka będzie towarzyszył na każdym z ww. etapów procedury, a także podczas pierwszego spotkania z dzieckiem, sporządzania wniosków do sądu, osobistej styczności z dzieckiem. Na prośbę kandydatów, wsparcie pracownika ośrodka może również mieć miejsce po orzeczeniu adopcji.

Zgodnie z obowiązującym prawem prowadzenie procedur adopcyjnych stanowi wyłączną kompetencję ośrodka adopcyjnego.

W myśl obowiązujących przepisów  prawa, mających zastosowanie w  kontekście Państwa sytuacji,  przysposobić dziecko mogą wyłącznie osoby pozostające w związku małżeńskim bądź osoby samotne. Dlatego też w odpowiedzi na Państwa zapytanie, jest to warunek konieczny do spełnienia, abyście Państwo mogli przystąpić do procedury.

Procedurę dla kandydatów do przysposobienia dziecka w POA stosuje się  do osób:

• posiadających obywatelstwo polskie mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
• mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członków ich rodzin;
• cudzoziemców mających miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej lub w sytuacji uzyskania w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy / ochrony uzupełniającej;
• cudzoziemców mających miejsce zamieszkania i przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt stały.

W przypadku – obywateli polskich – mających miejsce zamieszkania poza granicami Polski procedura w POA nie może być wszczęta.  Może to nastąpić po powrocie do Polski (zamieszkaniu na stałe w Polsce). Osoby, które posiadają obywatelstwo polskie, a które chciałaby rozpocząć procedurę, są zobowiązane do wykazania, iż zamieszkują na terytorium Polski.

W związku z Państwa zapytaniem pragniemy poinformować, iż prawnie nie obowiązuje rejonizacja, która wskazywałaby na konieczność odbycia procedury adopcyjnej w ośrodku adopcyjnym na terenie województwa, w którym Państwo zamieszkujecie. Jednakże każda sprawa przyszłych kandydatów spoza województwa pomorskiego, rozpatrywana jest indywidualnie. Ma na to wpływ przede wszystkim ilość kandydatów z naszego województwa, którzy zgłaszają się do odbycia procedury adopcyjnej; realne możliwości uczestnictwa osób spoza województwa we wszystkich etapach procedury (elastyczność tychże osób do stawiania się w Ośrodku na umówione wcześniej terminy badań, szkoleń, itp.). Mając na uwadze przede wszystkim dobro dzieci zgłaszanych do przysposobienia, ich realne potrzeby, Ośrodek bierze pod uwagę możliwości stałego kontaktu przyszłych rodziców adopcyjnych z dziećmi po dokonaniu doboru kandydatów do dzieci, w celu nawiązywania z nimi więzi. Utrudnić to może zbyt duża odległość dzieląca kandydatów od miejsca zamieszkania dzieci w pieczy zastępczej, w przypadku kiedy kandydaci zamieszkiwaliby w innym województwie, znacznie oddalonym od województwa pomorskiego.

Tak, jest to możliwe. Jednak należy zaznaczyć, iż kandydaci zakwalifikowani i oczekujący dotychczas na propozycję dziecka w innych ośrodkach adopcyjnych, zgłaszający chęć przysposobienia za pośrednictwem POA (z uwagi na zmianę miejsca zamieszkania), poddawani są takim samym procedurom jak osoby zgłaszające się do POA po raz pierwszy – wszystkie etapy, poza szkoleniem, jeżeli już je odbyli. Zobowiązani są do dostarczenia świadectwa ukończenia szkolenia oraz informacji o kwalifikacji z macierzystego ośrodka.  Nie wyklucza się konieczności udziału tych kandydatów w szkoleniu w pewnych jego elementach) organizowanych w POA.
Dodatkowo należy nadmienić, iż procedura naszego Ośrodka  przewiduje możliwość uczestniczenia kandydatów tylko w jednej procedurze kwalifikacyjnej (czy na rodzinę adopcyjną, czy też na rodzinę zastępczą). W przypadku niespełnienia tego wymogu, a także w zależności na jakim etapie procedury będą znajdować się osoby zgłaszające gotowość przysposobienia dziecka, procedura nie będzie kontynuowana bądź nie zostanie rozpoczęta (procedura jest do wglądu na naszej stronie internetowej). Takie postępowanie Ośrodka jest uwarunkowanie dobrem dzieci kierowanych do adopcji, gdyż to rodziny są dobierane do dziecka i jego konkretnych potrzeb, a w przypadku pozostawania kandydatami w kilku ośrodkach istnieje obawa, że kandydaci  w podobnym czasie mogą być dobrani do różnych dzieci, co jest niedopuszczalne.    

Warunki materialne i mieszkaniowe przyszłych rodziców adopcyjnych powinny pozwalać na utrzymanie kolejnego członka rodziny oraz zapewnienie dziecku odpowiednich warunków do jego prawidłowego rozwoju. Sytuacja dziecka po adopcji nie może ulec pogorszeniu. 

Pracownicy ośrodków adopcyjnych posiadają świadomość tego, iż  kandydatom na rodziców adopcyjnych często towarzyszy stres i niepewność związana z nową dla nich sytuacją - oceny i weryfikacji, której zostają poddawani. Często myśli kandydatów oscylują wokół: Adopcja - nasze być albo nie być . Dlatego w bezpośrednim spotkaniu przedstawiciele Ośrodka chcą porozmawiać, poznać Państwa warunki i  oczekiwania. Wizyta ta, z założenia  posiada mniej formalny charakter i zazwyczaj kandydaci miło ją wspominają, bo nagle się okazuje, iż pracownik ośrodka również posiada poczucie humoru J Podczas spotkania proszeni jesteście Państwo m.in o pokazanie miejsca, gdzie planujecie pokoik dziecka, opowiedzeniu o tym, jak wygląda Państwa obecne życie, skąd decyzja o adopcji. Posiadacie również Państwo możliwość zadawania pytań. I pytajcie bez obaw, na każdym etapie procedury.

Podczas pierwszego spotkania, osoby rozważające rozpoczęcie procedury adopcyjnej dowiedzą się o tym:

• z jakich środowisk pogodzą dzieci kierowane do adopcji;
• jak wygląda procedura adopcyjna;
• jakie wymogi stawiane są wobec kandydatów do przysposobienia dziecka.

Pracownik ośrodka podczas pierwszej rozmowy, każdorazowo informuje osoby zgłaszające gotowość uczestnictwa w procedurze adopcyjnej, o tym, aby móc ją rozpocząć należy przedłożyć do ośrodka odpowiednią dokumentację. Wykaz dokumentacji niezbędny do wdrożenia procedury jest szczegółowo omawiany podczas pierwszej rozmowy. W naszym ośrodku praktykujemy, aby przedłożenie dokumentacji odbywało się za pośrednictwem poczty. Po wpłynięciu do ośrodka dokumentacji, osoba odpowiedzialna za współpracę z Państwem, skontaktuje się telefonicznie celem omówienia dalszych etapów procedury, min. zaplanowania terminu wywiadu adopcyjnego w miejscu Państwa zamieszkania, przeprowadzenia badań w ośrodku.

• Rodzice, podmiot leczniczy, organizator pieczy zastępczej oraz inna instytucja lub osoba, które powzięły informację o dziecku uzasadniającą zakwalifikowanie go do adopcji, zgłaszają tę informację do ośrodka adopcyjnego działającego na terenie województwa, w którym przebywa dziecko.
• Zgłoszeniu podlegają wyłącznie dzieci z uregulowaną sytuacją prawną, w tym dzieci pozostawione bezpośrednio po urodzeniu, np.: w szpitalach, dzieci, których rodzice nie żyją, są nieznani albo których rodzice zostali pozbawieni władzy rodzicielskiej.
• W trakcie oczekiwania na nowych rodziców dzieci przebywają w pieczy zastępczej tj. w: rodzinach zastępczych, rodzinnych domach dziecka, placówkach opiekuńczo – wychowawczych lub regionalnych placówkach opiekuńczo – terapeutycznych.
• W tym czasie pracownicy ośrodka zbierają informacje niezbędne do zakwalifikowania dziecka do przysposobienia, dotyczące m.in.: sytuacji prawnej   i rodzinnej dziecka, jego stanu zdrowia oraz rozwoju psychicznego. Ustawowo wymagane jest także wysłuchanie dziecka w kwestii wyrażenia jego zgody na adopcję. Niezależnie od tego psycholog ośrodka spotyka się z dzieckiem w celu zbadania jego gotowości do adopcji oraz dokonania oceny możliwości nawiązania więzi w ramach nowej rodziny. Dzieje się tak, ponieważ w procesie adopcji  pracownicy ośrodka w swoich działaniach kierują się przede wszystkim dobrem dziecka.
• Po dokonaniu  analizy całokształtu zebranego materiału, zespół pracowników ośrodka adopcyjnego kwalifikuje dziecko do przysposobienia. Mając na uwadze dobro dziecka może się jednak okazać, że pozostawienie go w pieczy zastępczej będzie najlepszym z dostępnych rozwiązań.

Zespół pracowników, uwzględniając potrzeby dziecka, dokonuje doboru rodziny do dziecka. Jeśli nie uda się znaleźć odpowiedniej rodziny wśród kandydatów Pomorskiego Ośrodka Adopcyjnego w Gdańsku, informacja o dziecku zostaje przekazana za pośrednictwem Wojewódzkiego Banku Danych do innych ośrodków na terenie województwa i Polski. Po wyczerpaniu wszelkich możliwości poszukiwania kandydatów na terenie kraju, podejmowane są działania zmierzające do poszukiwania rodziny adopcyjnej poza granicami Polski, jeżeli leży to w najlepszym interesie dziecka.   

W przypadku dokonania doboru kandydatów do dziecka, którego potrzeby będą w stanie zaspakajać, zostaną oni zaproszeni na wysłuchanie informacjio dziecku. Podczas takiego spotkania kandydaci uzyskują wszelkie informacje pozyskane w czasie kwalifikacji dziecka do przysposobienia (m.in. o jego stanie zdrowia, rozwoju, historii życia, wywiadzie rodzinnym). Nie jest to jednak równoznaczne z poznaniem dziecka - decyzja o spotkaniu zapada po wysłuchaniu propozycji.

Otrzymujecie Państwo wszelkie informacje, które są w posiadaniu pracowników Ośrodka. W przypadku kiedy matka biologiczna zgłosiła wcześniej swoją gotowość zrzeczenia się praw do dziecka, pracownik ośrodka będzie czynił starania, aby jak najwięcej informacji uzyskać zarówno o matce, jak i przebiegu ciąży. Jeżeli dziecko posiada rodzeństwo,  staramy się pozyskać również informacje na jego temat. Jednakże dostępność informacji zależna jest wyłącznie od woli matki i odbywa się za jej wyłączną zgodą. To samo dotyczy wiedzy o ojcu biologicznym. Niestety, w praktyce, w znacznej mierze ojcostwo jest nieustalone. Pracownicy swoją wiedzę na temat zgłoszonych dzieci opierają na wiedzy zdobytej m.in. od organizatorów pieczy zastępczej w procesie kwalifikacji oraz wywiadu z opiekunami zastępczymi, sprawującymi bezpośrednią opiekę nad dzieckiem, zaraz po jego zabezpieczeniu.

Absolutnie nie. To co stale powtarzamy naszym kandydatom: w sytuacji kiedy posiadają jakiekolwiek obawy i wątpliwości związane z wysłuchaną historią dziecka, jesteśmy po to, aby na nie odpowiedzieć. Czasem udaje się je rozwiać, gdyż dla samych przyszłych rodziców po rozmowie z pracownikami Ośrodka, odpowiedzialnymi za kwalifikację dziecka do adopcji, okazuje się jednak, że trudności leżące po stronie dziecka nie są tak znaczne, a oni sami, jako przyszli rodzice posiadają właściwe zasoby, aby temu sprostać. W sytuacji, kiedy nie jest to możliwe, należy stanąć w prawdzie i odpowiedzialnie podjąć decyzję, iż nie jestem gotowa/gotowy podjąć się opieki nad tym konkretnym dzieckiem. Od tej decyzji, która jest sumą państwa rzeczywistej gotowości i akceptacji historii dziecka, uzależnione jest powodzenie adopcji.

Kandydaci z różną częstotliwością kontaktują się z pracownikami Ośrodka, obierając przy tym różne formy kontaktu – drogę mailową,  kontaktując się telefonicznie bądź osobiście (choć w czasie pandemii nie jest to przez nich praktykowane). Utrzymanie kontaktu przez strony, stwarza wiedzę dla pracowników ośrodka, iż osoby oczekujące pozostająw gotowości na  przyjęcie dziecka. Pozwala to również zachować pewną transparentność, która potwierdza, że sytuacja osób oczekujących na propozycję nie uległa zmianie od momentu uzyskania przez nich kwalifikacji.  Istotne jest, aby w przypadku zaistnienia zmianyu kandydatów, mającej wpływ na procedurę adopcyjną, poinformować swojego opiekuna. Może to być zmiana spowodowana np. utratą pracy bądź zmianą warunków zatrudnienia, miejsca zamieszkania lub oczekiwaniem na pojawienie się biologicznego dziecka.

Nie. Kontakt z ośrodkiem utrzymują tylko te rodziny, które maja takie życzenie. Posiadamy doświadczenie w kontakcie z rodzinami oraz osobami samodzielnie wychowującymi dziecko, które dzielą się swoimi radościami z bycia rodzicem, trudnościami, z którymi się mierzą.  Posiadamy również w naszej ofercie wsparcie dla rodzin adopcyjnych. Zapraszamy do kontaktu :) 

Wyjątek stanowi  jednak zapis art. 165 Ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,  którego treść mówi o możliwości przysposobienia dziecka, którego brat albo siostra zostali wcześniej przysposobieni. Należy w takiej sytuacji bezzwłocznie poinformować tę rodzinę, która przysposobiła brata albo siostrę dziecka, które aktualnie zostało zakwalifikowane do przysposobienia. Wtedy też, ośrodek adopcyjny ma obowiązek kontaktu z rodziną adopcyjną.

Z doświadczenia osób zgłaszających się do Ośrodka wiemy, iż to jest sprawa bardzo indywidualna. W znacznej mierze uzależniona od relacji z bliskimi czy też osobistego przekonania o słuszności wyboru takiej formy rodzicielstwa. Rodzina powinna być wsparciem na tej drodze. Równie istotna jest akceptacja osób najbliższych na przyjęcie kolejnego członka do rodziny. Jednakże oni również (tak jak Państwo przed podjęciem decyzji) muszą mieć czas na to, aby oswoić się z tą myślą i przygotować się na przyjęcie dziecka do rodziny.

Dziecko, które jest pewne swojej więzi z rodzicem/opiekunem w dzieciństwie, również w dorosłym życiu będzie szukać wsparcia wśród zewnętrznych relacji oraz w wewnętrznych źródłach. Jeśli natomiast dziecko nie zazna poczucia bezpieczeństwa, będzie mu towarzyszyło poczucie odrzucenia i zaniedbania emocjonalnego. W następstwie zastąpi pierwotną strategię przywiązania, strategiami wtórnymi. Może się zdarzyć, iż dziecko zacznie przejawiać nadmierną czujność na sygnały odrzucenia. W innym przypadku, będzie odczuwać lęk przed zależnością od innych, pozostając przy doświadczeniu, że można polegać wyłącznie na sobie. Znajomość stylów przywiązania może w znaczący sposób poprawić jakość relacji, którą rodzic adopcyjny nawiąże z dzieckiem. Wiedza o sposobie, w jaki dziecko może zareagować na próbę nawiązania z nim więzi (często to zachowanie może być zaskoczeniem dla osoby dorosłej), pomoże rodzicowi pracować nad własnymi emocjami i oczekiwaniami. Niezależnie od wieku, aktualna jakość opieki nad dzieckiem, będzie modyfikować wczesną historię przywiązania. Rodzic adopcyjny ma zatem przed sobą niezwykle trudne, ale jak najbardziej wykonalne zadanie - odbudowania wiary dziecka w chęć nawiązania przez niego bliskiej, bezpiecznej i zdrowej relacji, która jest możliwa. 

W naszej ocenie nie można zabrać dziecku jego dziedzictwa. Przywołując temat adopcji, mówimy i myślimy o triadzie adopcyjnej (rodzice biologiczni, dziecko oraz rodzice adopcyjni/rodzic adopcyjny). Nawet jeśli są to traumatyczne przeżycia, to one składają się na nas. Żeby to dziecko zrozumieć, należy uprawomocnić emocje jakie nim/nami targają, zdefiniować i nauczyć się panować nad nimi. 

Tak, co do tego nie ma wątpliwości. Dziecko nie powinno być okłamywane w żadnej sprawie, więc także w kontekście kwestii swojej adopcji. Każdy człowiek kiedy nagle dowiaduje się, że jest adoptowany to niezależnie od wieku - przeżywa szok, który nie wynika z faktu adopcji, tylko bycia oszukiwanym. Jawność adopcji jest bardzo ważnym elementem w kontekście jej powodzenia.

Najważniejszym argumentem przemawiającym za tym, by powiedzieć dziecku o adopcji jest prawo dziecka do poznania swojego pochodzenia, korzeni i historii. Otwartość w tej kwestii wpływa korzystnie na system rodzinny, czyni relację transparentną. Powoduje, iż dziecko nabywa zaufania do rodziców adopcyjnych. Niewątpliwie ma znaczący wpływ na budowanie tożsamości dziecka oraz na jego poczucie wartości. Mówiąc prawdę, nie musimy jako rodzice nosić „ciężaru tajemnicy” oraz „kontrolować się na każdym kroku”. Istnienie tematów tabu w rodzinie powoduje niepokój i napięcie u wszystkich członków rodziny, który negatywne wpływa na relacje rodzinne. Inną kwestią jest, że w dobie nowoczesnej technologii, portali społecznościowych, całkowicie ukrycie faktu adopcji jest niemożliwe.

Jawność adopcji można wdrożyć na wiele sposobów, w zależności od wieku dziecka, jego rozwoju, a co za tym idzie zrozumienia znaczenia adopcji. Istotne jest, aby zrobić to jak najwcześniej, wykorzystując przy tym sytuacje dnia codziennego m.in. czytając dziecku bajki, przeglądając album ze zdjęciami, opowiadając własną historię adopcyjną. Nasi kandydaci na rodziców adopcyjnych w toku szkoleń z zakresu jawności adopcji są zapraszani do spisania własnej historii adopcyjnej lub opisania własnych myśli uczuć i emocji towarzyszącym im w tym procesie. Uczestnikom szkolenia proponujemy, aby uczynili to w formie Listu, zgodnie z ich wyborem: do przyjaciela, współmałżonka lub dziecka. Zachęcamy też do napisania bajki. W ten sposób, kandydaci otrzymują merytoryczną i praktyczną wiedzę nt. jak to zrobić? Oswajając przy tym swoje lęki i obawy z tym związane.

Dzieci w wieku około 4 lat zaczynają zastanawiać się nad tym skąd się wzięły. Dlatego jest to dobry moment, aby rozpocząć rozmowy z dzieckiem o adopcji, mimo, iż jest jeszcze za wcześnie, by dziecko zrozumiało czym jest adopcja i dlaczego do niej doszło. Dopiero w wieku 8-9 lat dziecko zaczyna pojmować znaczenie adopcji. W tym czasie mogą się pojawiać przeróżne fantazje dziecka nt. dlaczego mnie oddali? Czy byłem gorszy?

Nie obawiajmy się pytań ze strony dziecka z cyklu – skąd się wziąłem? Uznając, iż jest to kolejny etap jego rozwoju. Odpowiedź – „z serduszka a nie  z brzuszka”, z pewnością dla wielu z Państwa jest już znana. Być może, mniej oczywista jest sytuacja, w której dziecko nie pyta. W naszej ocenie, fakt, iż dziecko nie pyta wcale, nie oznacza tego, że zwalnia nas - rodziców z mówienia  o jego pochodzeniu. Bowiem, może być tak, iż dziecko nie pyta, gdyż pozostaje  w konflikcie lojalności wobec nas jako rodziców, w stosunku do których chce zachować wdzięczność m.in. za opiekę, ale także chcąc nas chronić, obawiając się naszej reakcji i zrozumienia. Jeżeli dziecko nie pyta, należy zainicjować rozmowę, chroniąc przy tym dziecko, zanim, ktoś z otoczenia o tym fakcie je poinformuje za nas.

Twoje dziecko już w swoim życiu doświadczyło poczucia odrzucenia. Tylko Ty, jako rodzic możesz bezpiecznie je przeprowadzić przez ten proces. Pamiętajmy  o tym, że przy poruszaniu kwestii związanych z historią dziecka, zadbajmy o jego bezpieczeństwo, przyjazną atmosferę, dostosowując swoją wypowiedź do poziomu rozumienia dziecka.

Dziecko wcale nie musi  w sposób znaczący odczuwać syndromu odrzucenia z faktu bycia  adoptowanym. W najbliższym czy też dalszym otoczeniu możemy zaobserwować, iż poczucie odrzucenia towarzyszy również dzieciom z naturalnych rodzin. Nie należy zakładać, iż poczucie odrzucenia towarzyszy wyłącznie dzieciom adopcyjnym. Najistotniejsze jest to, w jaki sposób powiedzieć o tym, że dziecko było przysposobione. Naszym kandydatom na rodziców adopcyjnych jako klasyczny przykład podajemy, że dziecko ma dwie mamy: jedną z brzuszka, drugą z serduszka. Jedna mama urodziła, druga wybrała, pokochała to tak, jakby je urodziła. Innym z  przykładów może być stworzenie dziecku historii, która będzie piękna, prawdziwa (bo nasza) z pozytywnym zakończeniem. Inspiracją dla Państwa niech staną się historie, bajki napisane przez naszych rodziców adopcyjnych, które za ich zgodą zostały przez nas opublikowane. Ważne jest, aby mówić dziecku o tym, że zostało adoptowane od samego początku, adekwatnie do jego możliwości pojmowania i jego ciekawości. Jako rodzice, nie bójcie się Państwo pytań dziecka. To Państwa wewnętrzna zgoda i gotowość do rozmowy, będzie dla dziecka zapewnieniem, że adopcja jest czymś zupełnie naturalnym, a nie „tematem tabu”.

Nasze doświadczenie pokazuje, iż w przypadku kiedy dziecko pamięta rodzinę pochodzenia i traumy jakich doświadczało, w tym poczucie odrzucenia, to pozostaje rodzicowi cierpliwość i codzienna - może czasem żmudna - praca. Często powtarzamy, że od dziecka, które doświadczyło cierpienia, nie można oczekiwać wdzięczności. Najprawdopodobniej nie nastąpi to szybko, być może wcale. Dziecko adopcyjne nie musi nam niczego „dać”. To my, jako rodzice adopcyjni, jesteśmy po to, aby zaspokoić potrzeby naszego dziecka, ukoić je. Dlatego też kwestią, nad którą warto się zastanowić, jest to czy ja jako rodzic oczekuję wdzięczności  od dziecka za to, że je adoptowałem? 

Dziecko ze strony rodziców adopcyjnych powinno nieustannie słuchać komunikaty typu „Jesteś dla nas ważny, możesz nam zaufać....” Ten proces może potrwać długo, najistotniejsze jest jednak, żeby dziecko w codziennych doświadczeniach z nami (jako rodzicami) doznawało pozytywnych emocji, innych niż te, które towarzyszyły mu dotychczas, zazwyczaj negatywne.

Rodzic powinien mówić:  „Dla mnie Twoje uczucia i decyzje są ważne”. 

Dziecko dowiadując się o swojej przeszłości, zwykle doświadcza różnorakich emocji przypisanych doświadczeniu żałoby tj. niedowierzanie, smutek, gniew, złość. Jest to bardzo ważne, żeby rodzic pozwolił dziecku na przeżywanie powyższych emocji celem uporania się z utratą rodziców biologicznych. Pamiętać należy, iż dziecko może też pozostawać w konflikcie lojalności wobec nas jako rodziców,  w stosunku do których chce zachować wdzięczność m.in. za opiekę, chcąc nas chronić, obawiając się naszej reakcji i zrozumienia. Jako rodzice pamiętajmy, iż najważniejsza jest więź emocjonalna, wzajemna bliskość, poczucie bezpieczeństwa i wspólna historia, której nikt Wam nie zabierze. 

Sytuacje kobiet, które pozostawiają swoje nowonarodzone dzieci w szpitalach, z zamiarem wyrażenia przed sądem zgody na ich przysposobienie bez wskazywania osoby przysposabiającego, są bardzo różne. Nie możemy oceniać tychże kobiet w kategoriach „wyrodna matka”, „zła matka”. Nikt z nas nie zna do końca sytuacji tych kobiet: rodzinnej, materialnej; ich stanu psychicznego; konkretnych możliwości sprawowania właściwej opieki nad dzieckiem, itd. Czasami taka decyzja, jest dla nich bardzo trudna, ale robią to dla dobra swojego dziecka, wiedząc, że nie będą w stanie zapewnić mu właściwej opieki. Takie decyzje matek biologicznych nie powinny być potępiane.

Zdarza się, że zbyt wiele wymagają od swoich adoptowanych dzieci, bo np. w ich przekonaniu dużo im dali - rodzinę, miłość, dom, utrzymanie. Oczywiście nie jest to pozbawione obiektywnej prawdy. Jednakże, w związku z tym, mogą się pojawić oczekiwania, które często istnieją na poziomie nieświadomości, że dziecko na każdym kroku powinno okazywać wdzięczność za to, co oni dla niego zrobili. 

Może się jednak zdarzyć i tak, że rodzice adopcyjni tak bardzo będą chcieli zrekompensować dziecku doświadczone przez niego traumy, że pojawi się u nich zupełni brak zasad, granic. Rodzice nie powinni nadmiarowo rekompensować dzieciom ich trudnych doświadczeń, bez stawiania granic (jeśli zaczną funkcjonować w ten sposób bardzo trudno będzie im znaleźć moment, by przestać to robić, a tym samym utrudnią dzieciom kształtowanie samodzielności, autonomii, przyjmując postawę nadmiernie ochraniającą). Wszystkie dzieci, nawet tak skrzywdzone, wymagają jasno sprecyzowanych zasad, które także pozwalają budować u dziecka poczucie bezpieczeństwa i stabilizacji.

W Ośrodku pracują specjaliści, którzy są gotowi do udzielenia wsparcia osobom zgłaszającym potrzebę uzyskania wsparcia po orzeczeniu przysposobienia, jak również w każdej innej sytuacji kryzysowej, w której obecnie się znajdują. Dotyczy to w szczególności matek, które rozważają pozostawienie dziecka po jego urodzeniu w szpitalu z zamiarem oddania do adopcji lub osób, które posiadają trudności w opiece nad dzieckiem przysposobionym. Wszelkie informacje dotyczące możliwości uzyskania wsparcia znajdują się na naszej stronie internetowej w zakładce Dyżur Psychologiczno – Pedagogiczny prowadzony przez pracowników Pomorskiego Ośrodka Adopcyjnego w Gdańsku.

Tak, w związku z adopcją nowego członka rodziny rodzicie adopcyjni – podobnie jak rodzice biologiczni – mają pełne prawo do skorzystania z przysługujących im urlopów. Rodzice adopcyjni mogą skorzystać m.in. z: urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu wychowawczego oraz dodatkowych dwóch dni wolnych w celu opieki nad dzieckiem.

Ustawa z dnia 7 października 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw, wprowadziła szereg zmian w przepisach regulujących postępowanie adopcyjne. Ich założeniem było między innymi ułatwienie procesu adaptacji dziecka, w szczególności dziecka starszego, w nowej rodzinie. Sposobem do osiągniecia tego celu stało się między innymi wprowadzenie zmian w Kodeksie pracy w obszarze urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego dla pracowników, którzy przyjęli dziecko na wychowanie jako rodzice adopcyjni, oraz urlopu rodzicielskiego. W tym zakresie podniesiono do 14 lat wiek dziecka adoptowanego, dla którego przysposabiający ma prawo wystąpić o urlop. Dotyczy to wszystkich wyżej wymienionych rodzajów urlopów. Rozwiązanie to w założeniu ma sprzyjać budowaniu więzi rodziców adopcyjnych z dzieckiem, jak również pozwalać na szybsze nawiązanie relacji rodzinnych. Uwagi wymaga fakt wyznaczenia 7 dniowego terminu na złożenie przez pracownika wniosku o udzielenie urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego wraz z informacją o terminie rozpoczęcia tego urlopu, co wskazano w Art. 183 § 6. ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. 2022 poz. 1510 z późn. zm.)

Podobne zmiany zaproponowano także w zakresie regulowanym ustawą z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2023 r. poz. 208, z późn. zm.), jak również w zakresie nadania prawa do świadczenia rodzicielskiego dla osób, które przysposobiły dziecko.